La Cendroseta - contes en occità

Un còp i'aviá un òme qu'aviá tres filhas. La pus joina, coma era totjorn dins las cendres, l'apelavan la Cendroseta.

Son paire, dabans que partir per la fièira, ié diguèt : " - De qué volètz que vos pòrte ?" L'ainada demandèt una mantilha; la segonda, una bèla rauba; la tresena volguèt solament una nogueta. Sas sòrres ié venguèron: - Gromanda, vai t'amagar dins tas cendres; te valriá pas mai una mantilha o 'na bèla rauba, coma nautras, que ta nogueta ? " Mès ela ié responguèt . " - Aime mai ma nogueta, aime mai ma nogueta. " Quand lo paire tornèt de la fièira, las sonèt e ié diguèt: Venètz quèrre ce que m'avètz demandat. " Aladonc bailèt la mantilha a l'ainada, la rauba a la segonda, e la nogueta a la tresena. Las doas ainadas diguèron en d' aquesta . " - Aga, se t'èras facha portar quicòm de bèl, coma nautras, dimenge seriás la pus polida, tandís que te caudrà demorar dins tas cendres."

Ela ié responguèt: " - Siái contenta, siái contenta. " Lo dimenge s'abilhèron per la messa, e dabans partir ié diguèron tornar: S'èras pas estada tant manjaira, auriás demandat quicòm de bèl e non pas ta nogueta. Seriás venguda embé nautras, a lòga de gardar lo canton dau fuòc. " Mès ela, totjorn ié responguiá: - Siái contenta, siái contenta. " Tant lèu qu'agèron partit, acomencèt de dobrir sa nogueta. Aquís i'agèt bèl e pus bèl: abilhatges d'òr, bèl capèl, bèla mantilha e bèla rauba. Se'n vestiguèt e se n' anèt a la messa. Tot lo monde, de la veire, disiá : " - De qu'es aquela bèla dama ? " Sas sòrres mèmes la reconosquèron pas. Entre qu'agèron finit, sortiguèt la premièira e corriguèt a l'ostal. Se devestiguèt dabans que sas ainadas tornèsson, e s'entarrèt dins las cendres. Quand sas sòrres arribèron, ié diguèron - " - Ai! s'aviás vist la bèla dama qu'era a la messa! Persona l'a pas conoscuda! " Ela ié responguèt: " - Pas tant polida coma ieu, pas tant polida coma ieu." Alòr que ié diguèron Per Di, siás tant bela! " Quand l'ora de vèspres seguèt venguda, las doas ainadas s'abilhèron per i anar. En partiguent, diguèron a Cendroseta : " - S'èras polida coma nautras, te pendriam ben; mès te volèm pas, que siás tròp salla. " Tant lèu qu'agèron partit, ela s'abilhèt de pus bèl que per la messa e anèt a vèspres. Tot lo monde, de la veire, disiá : " - Enfin de qu'es aquela bèla dama, que degús la conosque pas ? " Entre qu'agèron finit vèspres, tornèt sortir la premièira e s'anèt desabilhar. Quand sas sòrres arribèron a l'ostal, l'atrobèron dins las cendres coma totjorn ié digueron qu'avián vist una dama encara pus bèla que la de la messa. Ela ié responguèt mai : " -Pas tant bèla coma ieu, pas tant bèla coma ieu! "

Ié vengueron: "- Oi, siás tant bèla, totjorn dins tas cendres! " Lo vèspre, après sopar, las doas ainadas s'apreparèron per lo bal, en ié diguent Vai te jaire, tu, qu'aquòs es una bona vida, dau fuòc au liech! ". Ela totjorn responguiá : -"Siái contenta! siái contenta ! " Entre que sas sòrres agèron partit, tornèt dobrir sa nogueta e ne'n sortiguèt una parura que s'èra pas jamai res vist de pus bèl. S'abilhèt e se'n anèt au bal. Quand ié dintrèt, tot lo monde diguèt " - De qu'es aquela bèla dama ? " Mès degús la conoissiá pas. Sa parura fasiá talament farfantèl, que los uòlhs ne'n tornejavan. Totes venián la cercar, mèmes lo filh dau rei, que i aprometèt de dançar emb ela tot lo temps. Quand seguèt mièja-nuòch e que lo bal agèt finit, per s'amagar de sas sòrres, se n'anèt talament vite que perdèt sa pantofleta en camin. Un còp a l'ostau, se desabilhèt e se cochèt. Sas sòrres, en arribant, ié parlèron mai de la bèla dama qu'avián vista au bal. Ela totjorn responguiá : " - Pas tant bèla coma ieu ! Pas tant bèla coma ieu! " ² Ié diguèron : " - Oi, parla; per lo lièch, siás bona ! "

Lo filh dau rei, coma se'ntornava a son castèl, atrobèt la pantofleta e volguèt assaupre de quau èra. Alòr que, lo dimenge après, se tenguèt a la pòrta de la glèisa, e diguèt qu'ensajariá aquesta pantofla a totas las filhas dau país, d'aquí tant qu'agesse trapat la que i anariá. L 'ensagèt ben en de fòrça, mès anèt pas a persona qu'a Cendroseta. Alòrs seguèt ela qu'esposèt e que faguèt reina.

Lo gal cantèt

E la sorneta finiguèt.